فارکس چی هست و چرا باید اموزش ببینید؟
بیا اول با یک سؤال شروع کنیم:
- تا حالا شده برای سفر به خارج از کشور بری صرافی و پولت رو به دلار یا یورو تبدیل کنی؟
اون لحظه تو یه معامله کوچیک فارکسی انجام دادی!
- تا حالا شده برای سفر به خارج از کشور بری صرافی و پولت رو به دلار یا یورو تبدیل کنی؟
حالا تصور کن همین کار رو نه برای سفر، بلکه برای سود کردن انجام بدی. بازار فارکس دقیقاً همینه، خرید و فروش ارزهای مختلف دنیا برای کسب سود. اما فرقش اینه که این کار تو یک بازار آنلاین جهانی انجام میشه که ۲۴ ساعت شبانه‌روز بازه و آدم‌ها از همه جای دنیا توش فعالن.
فارکس چطور کار می‌کند؟
فارکس یا Foreign Exchange یعنی بازار تبادل ارز خارجی.
حالا این «تبادل» یعنی چی؟ یعنی همیشه وقتی یک ارز رو می‌خری، در همون لحظه داری یک ارز دیگه رو می‌فروشی.
به زبان خیلی ساده، تو فارکس هیچ‌وقت فقط «یک ارز» به‌تنهایی معامله نمی‌شه؛ همیشه دوتا ارز با هم میان وسط.
- این دو ارز رو بهش می‌گن جفت‌ارز (Currency Pair).
- EUR/USD یعنی یورو در برابر دلار آمریکا
GBP/JPY یعنی پوند بریتانیا در برابر ین ژاپن
جفت ارز ها در فارکس:
تصور کن میری صرافی و میگی: «من ۱۰۰ دلار میدم، در عوض یورو می‌گیرم.»
این یعنی تو «دلار» رو فروختی و «یورو» خریدی.
تو فارکس هم دقیقاً همین اتفاق میفته، فقط به شکل آنلاین.
مثال خیلی شفاف:
فرض کن الان قیمت EUR/USD (یورو به دلار) برابر ۱.۱۰ هست.
این عدد یعنی هر ۱ یورو برابر با ۱.۱۰ دلار آمریکاست.
اگه فکر می‌کنی یورو نسبت به دلار قوی میشه، میای خرید (Buy) میزنی.
یعنی چی؟ یعنی یورو رو می‌خری و دلار رو می‌فروشی.اگه فکر می‌کنی یورو نسبت به دلار ضعیف میشه، میای فروش (Sell) میزنی.
یعنی دلار رو می‌خری و یورو رو می‌فروشی.
«من که یورو ندارم، پس چطوری می‌تونم یورو بفروشم؟»
این سؤال خیلی مهمه و تقریباً همه تازه‌کارها تو فارکس همین رو می‌پرسن:
جوابش اینه که تو فارکس لازم نیست حتماً اون ارز رو فیزیکی داشته باشی. اینجا خرید و فروش به شکل قرارداد انجام میشه، نه تحویل واقعی پول.
توضیح ساده: معامله قراردادی
وقتی تو فارکس میگی «یورو می‌فروشم»، در واقع داری پیش‌بینی می‌کنی که قیمت یورو در برابر ارز دیگه (مثلاً دلار) میاد پایین، و با بروکر قراردادی می‌بندی که:
الان بفروشی
بعداً همون مقدار رو ارزون‌تر بخری و اختلافش سود تو باشه
مثال واقعی
فرض کن قیمت EUR/USD الان ۱.۱۰ هست.
تو فکر می‌کنی میره پایین تا ۱.۰۵.
بدون اینکه حتی یک یورو تو جیبت باشه، تو پلتفرم بروکر گزینه Sell رو میزنی.
اگه واقعاً قیمت به ۱.۰۵ برسه، بروکر معامله رو می‌بنده و اختلاف قیمت رو به‌عنوان سود به حسابت اضافه می‌کنه.
این یعنی تو مالک فیزیکی یورو نبودی، ولی با یک قرارداد مجازی سود یا ضرر کردی.
مثال روزمره (بدون ارز دیجیتال!)
تصور کن الان میوه‌فروش محله‌ت پرتقال نداره، ولی می‌دونه قیمت پرتقال فردا ارزون میشه.
اون میره با یه کشاورز قرارداد می‌بنده که «من امروز به قیمت ۳۰ هزار تومان ازت پرتقال می‌خرم، اما تحویلش رو یک هفته بعد می‌گیرم.»
یک هفته بعد پرتقال ارزون میشه به ۲۰ هزار تومان، حالا اون با اجرای قراردادش سود کرده، حتی اگر لحظه قرارداد یک کیلو پرتقال هم نداشته.
تو فارکس هم همین اتفاق میفته، فقط به جای پرتقال، ارزها رو روی کاغذ (یا بهتر بگم روی پلتفرم) معامله می‌کن.
تاریخچه بازار فارکس
خیلی‌ها فکر می‌کنن فارکس چیز جدیدیه، ولی ریشه‌هاش قدیمیه ، حتی قدیمی تر از بورس ایران!
تا قبل از سال ۱۹۷۱، قیمت ارزها تقریباً ثابت بود و دولت‌ها تصمیم می‌گرفتن هر ارز چقدر می‌ارزه. اما بعد از لغو سیستم برتون وودز، ارزها آزاد شدن و قیمتشون بر اساس عرضه و تقاضا تعیین شد.قبل از اینترنت، فقط بانک‌ها و شرکت‌های بزرگ می‌تونستن تو فارکس فعالیت کنن. ولی از دهه ۹۰ میلادی به بعد، با اینترنت همه‌چیز عوض شد و افراد عادی هم تونستن وارد این بازار بشن.
نکته جالب:
امروز، فارکس بزرگ‌ترین بازار مالی دنیاست با حجم معاملات روزانه بالای ۷ تریلیون دلار! یعنی گردش پولش از همه بورس‌های دنیا با هم بیشتره.
مزایای سرمایه‌گذاری در فارکس
بیاین روراست باشیم، چیزی که همه رو جذب فارکس می‌کنه، پتانسیل سود بالا و آزادی زمان کاره. ولی مزایای دیگه‌ای هم داره.
از دوشنبه صبح (به وقت استرالیا) تا جمعه شب (به وقت آمریکا)، بازار همیشه فعاله.
مثال: فرض کن صبح زود بیدار میشی، قهوه‌ات رو می‌خوری و با موبایل یا لپ‌تاپت توی خونه یا حتی توی کافه، معامله میزنی.
تو فارکس لازم نیست میلیونی سرمایه بیاری. حتی با ۵۰ یا ۱۰۰ دلار هم می‌تونی شروع کنی، چون بروکرها بهت اهرم (Leverage) میدن.
مثال: با ۱۰۰ دلار و اهرم ۱:۵۰۰، انگار داری با ۵۰ هزار دلار معامله می‌کنی (البته این خطر هم داره که پایین‌تر میگم).
برخلاف بورس ایران که فقط وقتی قیمت‌ها بالا میره سود می‌کنی، تو فارکس حتی وقتی قیمت‌ها پایین میاد هم می‌تونی سود بگیری.
مثال: فکر می‌کنی دلار نسبت به ین ژاپن ارزون میشه؟ میای فروش (Sell) میزنی و وقتی قیمت افت کرد، دوباره می‌خری و سود می‌کنی.
به‌خاطر حجم بالای معاملات، هر لحظه می‌تونی خرید یا فروش بزنی و سریع معامله رو ببندی.
کافیه اینترنت و گوشی یا لپ‌تاپ داشته باشی. حتی می‌تونی وسط سفر، توی قطار یا کنار ساحل کار کنی.
معایب و ریسک‌های بازار فارکس
همیشه هر جا حرف سود زیاد باشه، باید حواسمون به ریسک‌ها هم باشه. فارکس می‌تونه برات حکم یک معدن طلا رو داشته باشه، ولی اگه بلد نباشی باهاش کار کنی، همون معدن می‌تونه روی سرت خراب بشه.
۱. ریسک از دست دادن سرمایه
اهرم (Leverage) مثل یک شمشیر دولبه‌ست. می‌تونه سودت رو چند برابر کنه، اما ضررت رو هم به همون نسبت زیاد می‌کنه.
مثال واقعی: یکی از آشنایانم با ۵۰۰ دلار و اهرم بالا، توی یک روز ۳۰۰ دلار سود کرد. فرداش که فکر می‌کرد همیشه اوضاع همینه، با یک حرکت بازار کل ۵۰۰ دلار رو از دست داد.
۲. نیاز به آموزش
فارکس جایی برای شانس و قمار نیست. اینکه شنیدی فلانی یک شبه پولدار شد، نصف ماجراست. نصف دیگه‌اش اینه که خیلی‌ها هم یک شبه سرمایه‌شون رو نابود کردن چون بدون دانش وارد شدند.
مثال روزمره: رانندگی رو در نظر بگیر؛ بدون آموزش پشت فرمون بشینی، احتمال تصادف بالاست. تو فارکس هم بدون آموزش، خیلی زود تصادف مالی می‌کنی.
۳. فشار روانی
دیدن معامله توی ضرر می‌تونه اعصابت رو خرد کنه. تو این شرایط خیلی‌ها احساسی تصمیم می‌گیرن، زود از معامله می‌پرن یا بدتر، وسط ضرر دوباره حجم رو بیشتر می‌کنن.
مثال: مثل وقتی که توی بازی فیفا ۲ تا گل می‌خوری و برای جبران سریع، بی‌محابا حمله می‌کنی و آخرش ۵ تا گل می‌خوری!
۴. بروکرهای نامعتبر
بروکر یا همون کارگزار، واسطه‌ایه که سفارشاتت رو به بازار جهانی می‌بره. اگه بروکر مطمئن نباشه، حتی اگه بهترین تریدر دنیا باشی، پولت به خطر میفته.
مثال: این قضیه مثل اینه که بخوای دلار بخری و بدی دست یک صراف بی‌نام و نشان. معلوم نیست فردا صبح در مغازه رو باز کنه یا نه.
نقش بروکرها در فارکس
بروکر یا همون کارگزار، مثل یک دروازه ورودی به بازار فارکسه. تو مستقیم نمی‌تونی بری وسط این بازار جهانی و معامله کنی؛ چون فارکس یه بازار بین‌بانکیه و فقط بانک‌ها، موسسات مالی بزرگ و بروکرها بهش دسترسی دارن. پس بروکر میشه واسط بین تو و این بازار بزرگ.
بروکر چه کارهایی برات انجام میده؟
دسترسی به بازار جهانی → بروکر کاری می‌کنه که تو بتونی جفت‌ارزها رو ببینی، بخری و بفروشی.
نمایش قیمت‌ها به‌صورت لحظه‌ای → قیمت یورو، دلار، طلا، نفت و … رو برات لحظه‌ای نشون میده.
اجرای سفارش‌ها → وقتی میگی “یورو/دلار بخر”، بروکر این سفارش رو تو بازار اجرا می‌کنه.
اهرم (Leverage) میده → با پول کمتر، حجم معامله بزرگ‌تر انجام بدی.
امکان واریز و برداشت پول → بتونی حسابت رو شارژ یا سودت رو برداشت کنی.
بروکر رو با یک مثال واقعی تصور کن:
فرض کن میخوای از بازار میوه عمده‌فروشی خرید کنی.
این بازار فقط به عمده‌فروش‌ها جنس میده، نه به مردم عادی.
برای همین، باید بری پیش یک واسطه که کارت رو انجام بده.
بروکر در فارکس هم همون واسطه‌ست؛ بدون اون، حتی اگه بهترین خریدار باشی، به تو معامله نمی‌دن.
چگونه وارد فارکس شویم؟
- آموزش دیدن → اول باید مفاهیم، اصطلاحات و تحلیل‌ها رو یاد بگیری. (میتونید از اینجا شروع کنید)
- انتخاب بروکر معتبر → حتماً تحقیق کن. (Amarkets , Opofinance , Stb ) خوب هستند!
- باز کردن حساب دمو → چند هفته با پول مجازی تمرین کن.
- شروع با سرمایه کم → هیچ‌وقت با پول زیاد شروع نکن.
- مدیریت سرمایه → بیشتر از ۲٪ سرمایت رو تو یک معامله ریسک نکن. (تو این ویدیو بهت یاد دادم)
جمع‌بندی و توصیه سپهر پارسا
فارکس یه فرصت عالیه ولی فقط برای کسی که آموزش دیده، صبور و منطقیه.
دنبال سود سریع نباش
احساسی تصمیم نگیر
با مدیریت سرمایه کار کن
فارکس مثل چاقو می‌مونه، می‌تونه برات نون ببره یا اگه بلد نباشی، دستت رو ببره.
SEPEHR PARSA
certified financial planner
